මේකෙදි අපි මුලින්ම බලමු වෙනත් පාදයෙන් තියන ඒවා 2කෙ පාදයට හරවන්නේ කොහොමද කියල
1. 47 දහයේ පාදයෙන්
10 පාදයෙන් තියනකොට කරන්න තියෙන්නේ මේ විදිහට 2න් එම ගණන බෙදාගෙන යන ගමන් ඉතුරු නැතිව බෙදෙනවද නැද්ද කියන එක ඉස්සහින් ලියන ඒකයි
2|47 *ඔන්න 47 බෙදුව 2න් ගාන 23.5යි ඉතින් 23 ලිව්වා ඉතුරු නැතුව බෙදෙන නිසා ඉස්සරහින් 1ක් දැම්ම
2|23 - 1 ^
2|11 - 1 ||
2|5 - 1 ||
2|2 - 1 ||
2|1 - 0 ||
දැන් පහල ඉදන් උඩට ලියාගෙන එනවා 101111 මතක් කරලා පාදය ලියන්න යටින් පොඩියට
2. 47. අටේ පාදයෙන්
මේකෙදි වෙන්නේ 4 සහ 7 බිට් 3නෙ ආකාරයෙන් ලියන එක
4 ලියන්නේ 100
7 ලියන්නේ 111
ඉතින් මේකේ උත්තරේ 100 111
3. 47 දහසයේ පාදයෙන්
කලින් වගේමයි 16න් තියනකොට කරන්නේ බිට් 4කින් වෙන වෙනම කියන එක
4 ලියන්නේ 0100 නේ
7 ලියන්නේ 0111නේ
ඉතින්උත්තරේ වෙන්නේ 0100 0111
4. 277 දහයේ පාදයෙන්
මේක නම් කියන්න දෙයක් නෑ 2න් බෙදාගෙන යන්න උඩින් කියල දුන්න වගේ100010101
5. 277. අටේ පාදයෙන්
2 කියන්නේ බිට් 3න් 010
7 කියන්නේ බිට් 3න් 111
ඉතින් උත්තරේ තමා 010 111 111
6. 277 දහසයේ පාදයෙන්
2 කියන්නේ බිට් 4න් 0010
7 කියන්නේ බිට් 4න් 0111
ඉතින් උත්තරේ තමා 0010 0111 0111
7. 320|10
101000000
8. 434|8
4 කියන්නේ බිට් 3න් 100
3 කියන්නේ බිට් 3න් 011
ඉතින් උත්තරේ තමා 100 011 100
9. F06|16
F කියන්නේ බිට් 4න් 1111
0 කියන්නේ බිට් 4න් 0000
6 කියන්නේ බිට් 4න් 0110
ඉතින් උත්තරේ තමා 1111 0000 0110
ඊළගට අපි බලමු වෙනත් පාදයකින් දීල තියන එකක් කොහොමද දහයේ පාදයෙන් ලියන්නේ කියල
1. 10011|2
මේකෙදි කරන්න තියෙන්නේ අග ඉදන් මුලට 2කෙ ස්ථානීය අගයෙන් වැඩි කරන්න තියෙන්නේ
1 x 2කේ 0 වෙනි බලය ඒ කියන්නේ 1 = 1
1 x 2කේ 1 වෙනි බලය ඒ කියන්නේ 2 = 2
0 x 2කේ 2 වෙනි බලය ඒ කියන්නේ 4 = 0
0 x 2කේ 3 වෙනි බලය ඒ කියන්නේ 8 = 0
1 x 2කේ 4 වෙනි බලය ඒ කියන්නේ16 = 16
දැන් උත්තරේට අර ගත්ත ඒවගේ එකතුව ගන්න 16+0+0+2+1
19යි
2. 237|8
මේකෙදිත් කලින් වගේමයි කරන්න තියෙන්නේ 8 ස්ථානීය අගයෙන් වැඩි කරන්න තියෙන්නේ
7 x 8ටේ 0 වෙනි බලය ඒ කියන්නේ 1 = 7
3 x 8ටේ 1 වෙනි බලය ඒ කියන්නේ 8 =24
2 x 8ටේ 2 වෙනි බලය ඒ කියන්නේ 64 =128
දැන් උත්තරේට අර ගත්ත ඒවගේ එකතුව ගන්න 7+24+128
159යි
3. 5A6|16
මේකෙදිත් එහෙම්මයි
6 x 16යෙ 0 වෙනි බලය ඒ කියන්නේ 1 = 6
A x 16යෙ 1 වෙනි බලය ඒ කියන්නේ 16 =160
5 x 16යෙ 2 වෙනි බලය ඒ කියන්නේ 256 =1280
දැන් උත්තරේට අර ගත්ත ඒවගේ එකතුව ගන්න 1280+160+6
1446
4. 1001|8
1 x 8ටේ 0 වෙනි බලය ඒ කියන්නේ 1 = 1
0 x 8ටේ 1 වෙනි බලය ඒ කියන්නේ 8 = 0
0 x 8ටේ 2 වෙනි බලය ඒ කියන්නේ 64 =0
1 x 8ටේ 3 වෙනි බලය ඒ කියන්නේ 512 = 512
දැන් උත්තරේට අර ගත්ත ඒවගේ එකතුව ගන්න 512+0+0+1
513
5. 101|16
1 x 16යෙ 0 වෙනි බලය ඒ කියන්නේ 1 =1
0 x 16යෙ 1 වෙනි බලය ඒ කියන්නේ 16 =0
1 x 16යෙ 2 වෙනි බලය ඒ කියන්නේ 256 =256
දැන් උත්තරේට අර ගත්ත ඒවගේ එකතුව ගන්න 256+0+1
257
6. 1000001|2
65
7. 7101|8
3649
8. F1F|16
3871
දැන් බලමු Ones compliment ගන්නේ කොහොමද කියල
162+ (-91)
මේකෙදි කරන්න තියෙන්නේ ඔක්කොම 2කෙ පාදයට හරවන්න ඕනි
62 = 011 1110
91 = 101 1011
දැන් + ලකුණ තියන එක invert කරන්නේ නෑ - තියන ඒවා විතරයි හරවන්නේ ඒ කියන්නේ 91 කේ 0 තියන ඒවා 1 කරනවා 1 තියන ඒවා 0 කරනවා
91 ones Compliment කරාම
101 1011 = 010 0100
දැන් 011 1110 ට එකතු කරනවා
011 1110
+ 010 0100
--------------
1100010
ඔන්න ඔහොමයි ගන්නේ
-16|8 + -65|8
මේකනම් ලෙසිනේ
16 = 001 110
65 =110 101
001 110 = 110 001
110 101 = 001 010
දැන් එකතු කරන්න
110 001
+001 010
------------
111 011
දැන් බලමු 2s Compliment ගන්නේ කොහොමද කියල
+65 + (-90)
ඉස්සෙල්ලම කරන්න තියෙන්නේ + - අමතක කරලා මේවා Binary එකෙන් ගහගන්න එක
65 = 100 0001
90 = 101 1010
දැන් බලමු - තියෙන්නේ 90 වෙනේ ඉතින් මේක 1s Compliment කරලා ඉන්න
101 1010
010 0101
හරි දැන් ඕක 2s Compliment කරන්නේ ඕකට එකක් එකතු කරන එක
010 0101
+ 1
-----------
010 0110
දැන් 65 සහ 2s Compliment කරපු 90 එකට එකතු කරන්න
100 0001
+010 0110
--------------
110 0111
-65|8 - +11|8
65 අටේ පාදයෙන් ලියන්නේ කොහොමද මෙහෙම 110 101
දැන් 11 ලියන්නේ මෙහෙම 1001
දැන් 65 1s compliment කරගන්න 110 101
001 010
දැන් 1ක් එකතු කරන්න 1
------------
001 011
දැන් ඉතින් අඩු කරන්න තම තියෙන්නේ
1 011
-1 001
--------
1 010
+65 + (-98)
65 = 100 0001
98 = 110 0010
98 1s Compliment එක 110 0010
001 1101
2s Compliment එක +1
1 1110
දැන් එකතු කරා 100 0001 + 1 1110 = 101 1111
තමන් හදපුවගේ උත්තර ඕනි නම් මේකෙන් බලන්න ගණන් හදල හරිද වැරදිද කියල